آيين نامه اجرايي نحوه تشكيل و برگزاری انتخابات اتحاديه هاي كشوري
(موضوع تبصره 7 ماده 21 قانون نظام صنفي )
تعاريف
ماده 1- تعاريف:
قانون: قانون نظام صنفی.
هيات: هيات عالي نظارت.
دبيرخانه : دبيرخانه هيات عالي نظارت.
اتاق: اتاق اصناف ايران.
اتحاديه: اتحاديه كشوري.
هيات مديره: هيات مديره اتحاديه.
بازرس: بازرس اتحاديه.
داوطلبان: داوطلبان عضويت در هيات مديره و بازرسان.
انتخابات: انتخابات هيات مديره و بازرسان اتحاديه.
هيات اجرايي: هيات اجرايي برگزاري انتخابات.
كميته: كميته بررسي و تطبيق شرايط داوطلبان.
ماده2- دبیرخانه مکلف است با همکاری اتاق، صنوف موضوع تبصره 7 ماده 21 قانون را شناسائي و جهت تاييد به وزیـر صنعت، معدن و تجارت پیشنهاد نمايد.
ماده 3- درصورت تاييد و موافقت وزير صنعت، معدن و تجارت، دبيرخانه موظف است اقدامات لازم را برای برگزاري انتخابات و تشكيل اتحاديه به عمل آورد.
شرايط انتخابكنندگان
ماده 4- داشتن پروانه کسب دائم يا موقت (با رعايت تبصره 2 ماده 5 قانون).
تبصره- هر فرد صنفي در انتخابات داراي يك حق رأي ميباشد، حتي در صورت داشتن بيش از يك پروانه كسب در همان صنف.
شرايط انتخاب شوندگان
ماده 5- شرايط داوطلبان(هيات مديره و بازرسان) عبارت است از:
1- تابعيت جمهوري اسلامي ايران (با ارائه شناسنامه و تصوير آن).
2- اعتقاد و التزام عملي به نظام جمهوري اسلامي ايران (با استعلام از وزارت اطلاعات).
3- نداشتن سوء پيشينه كيفري مؤثر(با استعلام از مراجع ذی صلاح قضایی).
4- عدم ممنوعيت تصرف در اموال، مانند حجر، ورشكستگي و افلاس (با استعلام از مراجع ذی صلاح قضایی).
5- عدم اعتياد به مواد مخدر (با استعلام از نيروي انتظامي).
6- عدم اشتهار به فساد (با استعلام از نيروي انتظامي).
7- داشتن حداقل مدرك تحصيلي ديپلم براي افراد فاقد سابقه عضويت در هيات مديره، (مدرك تحصيلي یا گواهی معتبر از اداره آموزش و پرورش).
8- حداكثر سن در زمان ثبت نام هفتاد و پنج سال (با ارائه شناسنامه و يا تصوير آن).
9- داشتن پروانه كسب معتبر دائم (با ارائه تصوير پروانه کسب و استعلام از اتاق).
تبصره- پروانه كسب معتبر، مجوزي است كه تاريخ اعتبار آن منقضي نگرديده، صاحب آن تغيير شغل نداده و واحد صنفي خود را به غير واگذار و يا اجاره نداده باشد، واحد صنفي فعال و مكان آن تغيير نيافته باشد.
10- وثاقت و امانت (اصل بر برائت است مگر وجود مدرک مستندي مبنی بر فقدان وثاقت و امانت).
هيات اجرايي برگزاري انتخابات
ماده 6- به منظور برگزاری انتخابات، هيات اجرايي زير نظر دبير هيات و با تركيب نمایندگان دستگاه های زير تشكيل و تصميمات آن با اكثريت آرا معتبر مي باشد:
1- مركز امور اصناف و بازرگانان و دبیرخانه. (به عنوان رئيس).
2- وزارت كشور.
3- يكي از اعضاي هيات رئيسه اتاق به انتخاب هيات رييسه.
تبصره1- محل استقرار هيات اجرائي در مركز امور اصناف و بازرگانان و دبیرخانه بوده و محل اخذ رأی نیز توسط هيات اجرايي با همکاری اتاق اصناف ايران تعيين مي گردد.
تبصره2- فراخوان ثبت نام از طريق انتشار آگهی در يكي از روزنامه هاي کثیرالانتشار مي باشد.
ماده7- داوطلبان حائز شرايط مي بايست شخصاً با مراجعه به سازمان صنعت، معدن و تجارت استان ذی ربط نسبت به تكميل پرسشنامه (مطابق الگوي دبيرخانه) و ارائه تصاویر پروانه کسب، شناسنامه،کارت ملی، مدرک تحصیلی و اصل آنها (جهت تطبيق) به انضمام شش قطعه عکس 4 ×6 جهت ثبت نام اقدام نمايند.
تبصره1- عضويت افراد در هيات مديره بيش از دو دوره متوالي و يا چهار دوره متناوب ممنوع مي باشد.
تبصره2- افراد زير نميتوانند در اولین انتخابات بعدي اتحاديه داوطلب شوند:
1- اعضاي معزول هيات مديره.
2- اعضاي هيات مديره يا داوطلباني كه استعفاء و انصراف آنان موجب اخلال در برگزاري انتخابات شده است.
تبصره3- افراد موضوع تبصره 6 ماده 22 قانون درصورتی میتوانند داوطلب شوند که قبل از ثبت نام از سمت خود استعفاء نمایند. ارائه مدارك رسمي پذيرش استعفاء آنان پيش از شروع به كار در هيات مديره الزامي است.
ماده 8 – دبیرخانه موظف است شش ماه قبل از پایان عمر قانونی اتحادیه، دستور برگزاری انتخابات اتحادیه مزبور را به هیات اجرایی صادر نماید تا انتخابات در مهلت مقرر برگزار شود.
ماده9- دبيرخانه مكلف است ظرف مهلت بيست روز از طريق سازمان ها و ادارات صنعت، معدن و تجارت و اتاق اصناف شهرستان ها در سراسر كشور موضوع تشكيل اتحادیه کشوری را به واحدهاي صنفي مربوطه اعلام و از اعضاي داراي پروانه كسب معتبر در رسته صنفي ذي ربط كه داراي شرايط عضويت در هيات مديره اتحاديه كشوري مورد نظر ميباشند برای ثبت نام، دعوت به عمل آورد.
ماده10- چنانچه تعداد داوطلبان عضویت در هيات مديره براي اتحادیه های صنفي داراي کمتر از هزار عضو کمتر از ده نفر و در اتحادیه های صنفي بیش از هزار عضو کمتر از پانزده نفر و تعداد دواطلبان بازرس كمتر از سه نفر باشد، هيات اجرايي موظف است مهلت ثبت نام را حداكثر براي دو نوبت متوالي و هر نوبت به مدت ده روز تمديد و پس از پايان ثبت نام فهرست داوطلبان را براي بررسي به كميته ارسال نمايد.
كميته بررسي و تطبيق شرايط داوطلبان
ماده 11- به منظور بررسي و تطبيق شرايط داوطلبان، كميته اي با تركيب نمایندگان دستگاههای زير تشكيل و تصميمات آن با اكثريت آرا صورت ميگیرد:
1- وزارت صنعت، معدن و تجارت (به عنوان رئیس).
2- سازمان تعزيرات حكومتي.
3- نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران.
4- دو نفر از اتاق (به انتخاب هيات رييسه، مشروط بر اينكه خود نامزد انتخابات نباشند).
تبصره 1- وظیفه این کمیته تطبيق شرايط مندرج در ماده 3 اين آيين نامه و حصول اطمینان از صحت موارد مذکور از طریق رویت اسناد مثبته و بررسی مدارک و شواهد است. مسئووليت مكاتبات كميته و هماهنگي هاي لازم بر عهده رئيس آن است.
تبصره 2- در صورت درخواست رئيس كميته، رؤساي سازمان هاي صنعت، معدن و تجارت موظف به همكاري در اين خصوص خواهند بود.
ماده 12- کمیته موظف است پس از دريافت فهرست داوطلبان حداكثر ظرف يك ماه شرايط آنها را برابر بندهاي مقرر در ماده 3 این آییننامه از مراجع ذي ربط استعلام نمايد و مراجع مذکور موظفند حداکثر ظرف مدت پانزده روز از تاریخ دريافت استعلام، نظر قطعي و نهايي خود را اعلام دارند. عدم اعلام نظر در مهلت مذكور به منزله نظر مثبت است.
تبصره1- انجام استعلام، از مراجع مربوطه در حدود وظايف قانوني آنها و شروط مرتبط بوده و کمیته میبایست از ترتیب اثر دادن به اظهار نظرهاي مبهم (از قبیل به مصلحت نمیباشد، موافقت موقت، مشروط، یکساله و جایز نیست) خودداری نماید. بدیهی است این گونه اظهار نظرها در رد صلاحيت داوطلبان تاثيري ندارد.
تبصره2- كميته موظف است دليل يا دلايل مستند رد صلاحيت داوطلب را به اطلاع وي برساند. شخص مذكور میتواند ظرف مدت يك هفته اعتراض خود را به همراه مدارک مثبته به کمیته تسليم نماید.کمیته ظرف پانزده روز به موضوع رسيدگي مي نمايد. نظر كميته قطعي و لازم الاجرا است.
ماده 13- چنانچه تعداد داوطلبان تایید شده برابر يا بيشتر از تعداد اعضاي اصلي و عليالبدل هیات مدیره اتحادیه باشد، هيات اجرايي ميبايست نسبت به برگزاری انتخابات اقدام نماید.
برگزاري انتخابات
ماده 14- هيات اجرايي موظف است پس از دریافت فهرست داوطلبان تاييد شده نسبت به فراخوان برگزاري انتخابات (حاوی تاريخ، ساعت و محل اخذ رأی، تعداد اعضای اصلی و علیالبدل هیأت مدیره و بازرس، اسامی داوطلبان حائز شرایط به ترتیب حروف الفبا) اقدام نماید.
تبصره- فراخوان انتخابات از طريق انتشار آگهی در يكي از روزنامه هاي کثیرالانتشار صورت مي پذيرد.
ماده 15- هیات اجرایی موظف است فهرست اعضای دارای پروانه کسب و نشاني واحدهاي صنفي آنان را از طریق اتاق و سامانه الکترونیکی اصناف تهیه نماید.
تبصره 1- کلیه سازمان های صنعت، معدن وتجارت و اتاق اصناف شهرستان ها موظفند حسب مورد با هیات اجرایی همکاری نمایند.
تبصره 2- در صورت درخواست داوطلبان، هيات اجرايي موظف است فهرست مذكور را جهت انجام تبلیغات انتخاباتی، در اختیار آنان قرار دهد.
ماده 16- وظایف هيات اجرايي در روز برگزاری انتخابات:
1- صدور مجوز ورود به محل اخذ رأی برای برگزارکنندگان انتخابات.
2- جلوگيري از ورود افراد غير صنفي و كاركنان اتحاديه و اتاق به محل اخذ رأی. (موارد استثناء با مجوز رئيس هيات اجرايي مي باشد).
3- الصاق فهرست اسامی داوطلبان به همراه عکس آنها با خط درشت و خوانا به ترتیب حروف الفبا قبل از شروع رأی گیری در محل اخذ رأی.
4- تعيين صندوق و تعرفه مجزا براي انتخاب اعضاي هيات مديره و انتخاب بازرسان.
5- باز و بسته و ممهور نمودن صندوقهاي رأی خالی قبل از شروع رأی گیری در حضور جمع و تهیه صورتجلسه با امضای اعضاي هيات اجرايي در محل اخذ رأی.
6- تطبیق رأی دهندگان با فهرست اسامی اعضا صنف با رویت اصل یا تصویر پروانه کسب و یا کارت شناسایی معتبر هنگام اخذ رأی.
تبصره - وكالت براي دادن رأی ممنوع است.
7- جلوگيري از هرگونه تبليغات انتخاباتي در ساختمان محل اخذ رأي و اخراج افراد متخلف از محل رأيگيري.
تبصره- درصورتيكه به تشخيص هيات اجرايي به دليل تنش، عدم امنيت و يا بروز حوادث غيرمترقبه برگزاري انتخابات غير ممكن باشد، ميبايست با تنظيم صورتجلسهاي انتخابات را متوقف نموده و حداكثر ظرف بيست روز نسبت به تجديد روز رأيگيري اقدام گردد. تامين امنيت حوزه انتخابات با درخواست هيات اجرايي بر عهده نيروي انتظامي خواهد بود.
8- تمديد ساعت راي گيري براي همان روز در صورت تشخيص هيات اجرايي با تنظيم صورتجلسه.
9- باز نمودن صندوق، قرائت و شمارش آرا مأخوذه پس از پایان مهلت اخذ رأی و تنظیم صورتجلسه نهایی مشتمل بر تعداد آرا ماخوذه هر یک از داوطلبان در حضور آنان (درصورت درخواست آنها).
10- اعلام نتيجه انتخابات مشتمل بر تعداد آرا ماخوذه به هر يك از داوطلبان (درصورت تقاضاي آنها).
11- ارسال صورتجلسه انتخابات به دبيرخانه، اتاق و اتحادیه حداکثر ظرف مدت سه روز پساز پایان شمارش آرا.
نحوه و کیفیت شمارش آرا
ماده 17- نحوه و کیفیت شمارش آراء:
1- تعداد رأي دهندگان با آراء مأخوذه تطبيق و برگههای رأی زاید بر تعداد تعرفه، به قید قرعه از کل برگهای رأی کسر می شود. اما چنانچه تعداد آراء مأخوذه کمتر از تعداد رأی دهندگان باشد نتیجه در صورتجلسه منعکس میشود.
2- در صورتی که اسامی نوشته شده در برگ رأی بیش از تعداد داوطلبان باشد، اسامی اضافه از آخر خوانده نمیشود.
3- در موارد ذیل برگههای رأی باطل لیکن جزء آرا مأخوذه محسوب و مراتب در صورتجلسه قید و برگههای مذکور ضمیمه صورتجلسه خواهد شد.
الف) آرا ناخوانا.
ب) آرا حاوی اسامی غیر از داوطلبان.
ج) آرا سفید ریخته شده در صندوق.
4- درصورتی که نام یک داوطلب در برگه رأی مکرر نوشته شده باشد فقط یک رأی برای او محسوب میشود.
5- درصورت تساوی آرا دو یا چند نفر از داوطلبان، انتخاب افراد مورد نیاز از بين آنها با توافق ذينفعان و در غير اينصورت از طریق قرعهکشی توسط هيات اجرايي در حضور آنان انجام مي شود.
6- در صورتیکه نام خانوادگی دو یا چند نفر از داوطلبان یکی باشد و در برگ رأی فقط نام خانوادگی قید گردیده مجموع این گونه آرا به طور مساوی بین داوطلبان هم نام تقسیم و در مورد رأی یا آرا باقی مانده غیر قابل تقسیم به حکم قرعه عمل خواهد شد.
ماده 18- انتخابات در دور اول با حضور حداقل یک سوم اعضا رسمیت مییابد. در صورت نرسیدن به حد نصاب، هيات اجرايي مکلف است مطابق مفاد ماده 11 این آییننامه، نسبت به فراخوان و برگزاری انتخابات نوبت دوم با نصاب يك چهارم ظرف مدت بیست روز اقدام نماید و در صورت عدم دستيابي به حد نصاب مذكور، رأي گيري براي آخرين مرتبه با نصاب يك چهارم تكرار ميگردد.
ماده 19- در صورت عدم اعتراض داوطلبان به نحوه برگزاري انتخابات ظرف سه روز كاري پس از آن، هيات اجرايي موظف است بلافاصله با دعوت كتبي از اعضاي هيات مديره و بازرس، نسبت به تحویل اعتبار نامههاي آنها (با امضاي دبير هيات) و يا تعيين سمت براساس درخواست آنان با رعايت ماده 23 قانون و تبصرههاي ذيل آن اقدام نمايد. بديهي است در هيات مديره هاي هفت نفره سمت دو نفر آخر عضو هيات مديره است.
رسیدگی به شکایات
ماده 20- رسيدگي به شكايات داوطلبان نسبت به نحوه برگزاري انتخابات:
1- چنانچه هر یک از داوطلبان نسبت به نحوه برگزاری انتخابات معترض باشند، میتوانند ظرف سه روز کاری پس از انتخابات شکایت خود را کتباً و با ذکر دلیل به دبيرخانه تسلیم نمایند.
2- دبير هيات عالي نظارت موظف است ضمن دستور توقف صدور اعتبار نامه منتخبین، موضوع را با حضور اعضاء هيات اجرايي مورد رسيدگي قرار داده و نتيجه را به شاكي ابلاغ نمايد.
3- درصورت اعتراض شاکي، دبيرخانه موظف است شکایت واصله را ظرف مهلت پانزده روز بررسی و در صورت تشخيص کفایت دلائل و مستندات، موضوع راجهت اتخاذ تصمیم نهایی در هيات مطرح نماید. در غير اينصورت شاكي ميتواند اعتراض خود را از طريق مراجع صالحه قضايي پيگيري نمايد.
اسقاط شرايط اعضا هيات مديره
ماده 21- نحوه رسيدگي به اسقاط شرايط اعضا هيات مديره:
1- چنانچه هر يك از اعضاء هيات مديره برابر اعلام کتبی هر يك از مراجع استعلام شونده در طول دوران تصدي، مواردی از شرایط مندرج در ماده ( 5 ) این آییننامه را از دست بدهد، مراتب به دبيرخانه اعلام مي گردد.
2- دبيرخانه مراتب را بطور مستند به فرد ذينفع ابلاغ مي نمايد.
3- فرد معترض ميتواند مدارک مثبته خود را ظرف مدت هفت روز از تاریخ ابلاغ به دبيرخانه ارائه نماید.
4- دبيرخانه پس از ملاحظه اسناد و مدارک و استماع دفاعیه وي به موضوع رسيدگي مي نمايد. در صورت اعتراض شاكي به نظر دبيرخانه و تشخيص كفايت دلائل، مراتب جهت اتخاذ تصمیم نهایی در هيات مطرح خواهد شد، بدیهی است در صورت اسقاط شرايط فرد مورد نظر، دبيرخانه نسبت به جايگزيني عليالبدل اقدام مي نمايد.
تبصره- با توجه به تبصره ( 5 ) ماده ( 12) قانون، چنانچه هريك از اعضاء هيات مديره حسب ضرورت بخواهند واحد صنفي خود را حداكثر به مدت شش ماه تعطيل كنند، ميبايست از طريق اتاق، موافقت كميسيون شهرستان ذی ربط را اخذ نمايند. در غير اينصورت با رعايت تشريفات مربوطه مشمول اسقاط شرايط انتخاب شوندگان خواهند شد.
ماده 22- محل استقرار اتحاديه كشوري شهر تهران بوده و در صورت نياز با تاييد اتاق اصناف ایران، اتحاديه كشوري ميتواند نسبت به ايجاد دفاتري در ساير شهرستان هاي كشور اقدام نمايد.
ماده 23- وظايف و اختيارات اتحادیههای کشوری عبارت است از:
الف- صدور پروانه كسب با دريافت تقاضا و مدارك متقاضيان با رعايت قوانين و مقررات.
ب- ارايه پيشنهاد براي تهيه و تنظيم و يا تغيير ضوابط صدور پروانه كسب و انواع پروانههاي لازم مشاغل به اتاق اصناف ایران.
تبصره- ضوابط خاص داخلي اتحاديههاي كشوري برای صدور پروانه کسب توسط دبیرخانه با همكاري اتاق اصناف ايران تهيه و به تصويب وزير صنعت، معدن و تجارت خواهد رسيد.
ج- اجراي مصوبات و بخشنامههاي هيات عالي نظارت و اتاق اصناف ايران كه در چارچوب قانون نظام صنفي به اتحاديهها ابلاغ ميگردد.
ﻫـ - ابطال پروانه كسب و تعطيل محل كسب طبق مقررات قانون و اعلام آن به دبيرخانه.
و- جلوگيري از ادامه فعاليت واحدهايي كه بدون پروانه كسب داير شده است مطابق ماده 27 قانون از طريق اتاق اصناف شهرستان مربوطه.
ز- جلوگيري از فعاليت واحدهاي صنفي كه پروانه آنها به عللي باطل مي گردد.
تبصره- پلمپ واحدهاي صنفي با اعلام اتحاديه كشوري از طريق اتاق اصناف شهرستان مربوطه توسط نيروي انتظامي انجام خواهد شد.
ح- تنظيم بودجه سال بعد و تسليم آن تا پايان ديماه هر سال به اتاق جهت رسيدگي و تصويب.
ط- تنظیم ترازنامه سال قبل و تسلیم آن تا پایان خرداد ماه هر سال به اتاق برای رسیدگی و تصویب.
ي- تشكيل كميسيون هاي رسيدگي به شكايت، حل اختلاف، بازرسي، فني و آموزشي و ساير كميسيون هاي مصوب هيات.
تبصره- تعداد اعضاء كميسيون مطابق تبصره یک بند ط ماده 30 قانون براساس پيشنهاد اتحاديه و تصويب اتاق تعيين ميگردد.
ك – ارائه پيشنهاد به منظور تعيين نرخ كالا و خدمات به اتاق اصناف ايران.
ماده 24- منابع مالي اتحاديه هاي كشوري مطابق آيين نامه اجرايي ماده 31 قانون نظام صنفي ميباشد.
ماده 25- مسئوولیت نظارت بر عملکرد اتحادیه های کشوری بر عهده اتاق می باشد.
ماده 26- در صورتي كه براثر استعفاء، عزل فوت، بيماري، حجر و يا محروميت از حقوق اجتماعي، عضو يا اعضايي از هيات مديره اتحادیه با وجود جايگزيني علي البدل، آن هيات از نصاب اين ماده خارج شود، دبيرخانه مكلف است ظرف شش ماه نسبت به برگزاري انتخابات برای تعيين اعضاي جايگزيني اقدام كند، تا انجام انتخابات، افرادي از اعضاي همان صنف كه واجد شروط قانوني براي اداره امور اتحاديه باشند، توسط اتاق معرفي ميگردند تا پس از تاييد دبيرخانه به عنوان اعضاي جايگزيني به عضویت اصلی یا علی البدل هیات مدیره منصوب شوند. اگر كمتر از دو سال مدت مامويت هيات مديره مانده باشد، مدت ماموريت اعضاي جايگزين تا پايان مدت ماموريت هيات مديره ادامه خواهد يافت.
ماده 27- اين آييننامه به استناد تبصره (7) ماده (21) قانون نظام صنفي مصوب مورخ 12/6/1392 مشتمل بر (27) ماده و (20) تبصره تهيه و در تاریخ 20/12/92 به تاييد هيات عالي نظارت و در تاريخ 28/12/1392 به تصويب وزير صنعت، معدن و تجارت رسيده است. و از تاريخ تصويب آن آيين نامه قبلي لغو ميگردد.